COELIAKIE
Coeliakie is een chronische ontstekingsziekte
in de dunne darm (genetisch bepaald) die
wordt veroorzaakt door een immunologische
reactie tegen gluten. Gluten komen voor in
tarwe, rogge, gerst en – hoewel bediscussieerd
– in haver. De ontstekingsreactie beschadigt
het weefsel in de dunne darm. Er ontstaat
vlokatrofie, diarree en malabsorptie.
LITERATUUR
• Pietzak M. Celiac disease, wheat allergy and gluten sen-
sitivity: when gluten free is not a fad. JPEN 2012;36 suppl
1:68S-75S (overzichtsartikel)
• Biesiekierski JR, Newnham ED, Irving PM et al. Gluten
causes gastrointestinal symptoms in subjects without celiac
disease: a double-blind randomized placebo-controlled trial.
Am J Gastroenterol 2011;106:508-514
• Biesiekierski JR, Peters SL, Newnham ED ET AL. No effects
of gluten in patients with self-reported non-celiac gluten
sensitivity after dietary reduction of fermentable, poorly
absorbed, short-chain carbohydrates. Gastroenterology
2013;146:320-328
• Carroccio A, Mansueto P, Iacone G et al. Non-celiac wheat
sensitivity diagnosed by double-blind placebo-controlled
challenge: exploring a new clinical entity. Am J Gastroenterol
2012;107:1898-1906
Dat waren aspecifieke klachten zoals moeheid en
een opgeblazen gevoel. Op darmniveau werd niets
gevonden. Een andere studie vond in een cross-
over provocatie design geen enkel effect en ook
geen dosis-response relatie met gluten.’ ‘Er bestaat
misschien dus wel iets’, concludeert Mathus-Vliegen.
‘Maar we hebben geen beeld van wat het nu precies is.’
Andere stoffen
‘Worden de klachten bij mensen die zo’n glutenover-
gevoeligheid hebben nu veroorzaakt door de gluten
of zijn het wellicht andere stoffen?’ Ze vertelt dat in
producten die gluten bevatten bijvoorbeeld ook
fructanen voorkomen. Fructanen zijn polysachariden
van fructosemoleculen, al dan niet met één glucose-
molecuul (voorbeelden: inuline, levaan en gramin-
aan). ‘Misschien veroorzaken die stoffen wel de
problemen. Dat weet je niet. En er is weinig geld
beschikbaar voor dit type onderzoek. Diëtisten kennen
deze soort stoffen al in het ontraden van FODMAPs
(Fermenteerbare Oligosachariden, Disachariden en
Monosachariden en Polyolen) bij het prikkelbare
darm syndroom.’ De vraag is of de aandacht voor
dit onderwerp reëel is, constateert ze. En over de
adviezen voor de dagelijkse praktijk merkt Lisbeth
Mathus-Vliegen op: ‘Intolerantie is een complex
onderwerp. Bedenk dat met een voeding waaruit je
de gluten verwijdert, mogelijk ook andere stoffen
niet meer binnenkomen. Het is dus ingewikkeld.
Wil je iemand echt meer duidelijkheid bieden, dan
moet je eerst zorgvuldig elimineren en dan weer
dubbelblind provoceren. Met hulp van een diëtist,
want je moet ook in die fase een evenwichtige
voeding gebruiken.’
Glutenvrije voeding hype of nieuwe epidemie?
|21
Suiker in perspectief, december 2013 / januari 2014
