28 / 30
H
et bekende spreek-
woord ‘over smaak valt
niet te twisten’ maakt
duidelijk dat de mens centraal
staat in het beoordelen van de
smaak van eten en drinken. Het
product kan er niets aan doen of
iemand het wel of niet lekker
vindt. De zintuigen staan daar
ook buiten. Dus blijven associa-
ties, opvattingen en ideeën over.
Ik noem dat deel ‘the mind’ of
gewoon bewustzijn, waarmee
lichamelijke reacties zoals
‘walging’ of ‘genieten’ tot stand
gebracht kunnen worden. Denk
bijvoorbeeld aan spreekwoorden
zoals ‘lood in je schoenen’, ‘met
knikkende knieën’, ‘vlinders in je
buik’. Topsporters weten dat een
mentale voorbereiding een
onmisbaar onderdeel is voor
De smaak van
gezondheid
fysieke topprestaties. Het
bewustzijn stuurt met een
vanzelfsprekend gemak de
zintuigen en fysiologische
processen aan. Dus smaakt een
wijn met een indrukwekkend
etiket ‘echt’ veel beter dan
dezelfde wijn uit een literfles.
Door de sterke verbondenheid
van bewustzijn en lichaam is
gezondheid lastig algemeen vast
te leggen, dus ook erg moeilijk te
onderzoeken.
Voor mij staat vast dat mentale
processen een veel grotere rol
spelen in gezondheid en welbe-
vinden dan algemeen wordt
aangenomen. Helaas vallen
mentale processen buiten de
kaders van betrouwbare meetin-
strumenten. Het is goed te
verdedigen dat in het onderzoek
naar de relatie van voeding en
gezondheid alleen het meetbare
wordt meegenomen. Wel mag
verwacht worden dat er meer
aandacht en respect is voor de
veelzijdige invloeden van het
bewustzijn. Stel nu dat vis als
‘gezond’ voedsel wordt aange-
merkt, is het dan nog steeds
gezond als je er niet van houdt?
Als je dwangmatig ‘gezond’
probeert te eten, is het dan nog
steeds goed voor je lijf?
Ook het terugbrengen van het
probleem van overgewicht tot
een verstoring in de balans van
energie opname en energie
afgifte vind ik een te eenzijdige
benadering. Er is geen speld
tussen te krijgen, maar overge-
wicht wordt er wel veel te simpel
door voorgesteld. Psychosomati-
28|
Column
Suiker in perspectief, mei 2016
NIEUWE SCHIJF VAN VIJF