Suiker in perspectief editie 55 | maart 2022

Nutriënten “Voor de hersengezondheid is er een aantal belangrijke micro- en macronutriënten te benoemen, waaronder B6/B12 en D-vitamines, antioxidant vitamines (vitamines C en E), flavonoïden, polyfenolen en omega-3 vetzuren. Studies hebben eerder tekorten aangetoond voor al deze nutriënten bij alzheimer, maar oorzaak en gevolg zijn daarbij moeilijk van elkaar te onderscheiden. Tekorten aan omega-3 werden al eerder gelinkt aan ADHD, depressie en ook cognitieve achteruitgang. Bij het actuele alzheimeronderzoek krijgt vooral de link tussen de genetische risicofactor via het APOE- gen, wat codeert voor het apolipoproteïne-E dat het vettransport verzorgt in de hersenen, en het tekort aan het omega-3 vetzuur DHA veel aandacht. Mensen met een APOE e4/e4 genotype hebben maar liefst tot 12x meer kans op het krijgen van alzheimer. Mensen met een APOE e2/e2 genotype zijn dan weer beschermd tegen alzheimer. Daarnaast hoor je ook veel over cafeïne, zoals uit koffie, thee of pure chocolade. Dat wordt in dit verband wel als ‘het zwarte goud’ bestempeld, met niet alleen tal van cardiovasculaire voordelen, maar ook als beschermende factor tegen geheugenachteruitgang en mogelijk sommige andere symptomen bij alzheimer. Onlangs nog werd in Amerika een medicijn goedgekeurd tegen de gestoorde motoriek bij parkinson, met een werking in het brein die lijkt op die van cafeïne.” De rol van suikers “Het brein heeft meer baat bij ‘langzame koolhydraten’, zoals uit volkorenproducten of peulvruchten, dan uit ‘snelle koolhydraten’, zoals uit frisdranken en zoet beleg, snoep of gebak. Hoewel het brein slechts 2% van het totale lichaamsgewicht uitmaakt, heeft het wel tot 20% van de dagelijkse energie-inname via de voeding nodig. De link tussen alzheimer en suiker komt vooral voort uit de algemene veronderstelling dat mensen met diabetes een verhoogd risico hebben op alzheimer. Bij (onbehandelde) diabetes is er namelijk een tekort van de insulineproductie door de alvleesklier, met hoge bloedsuikerspiegels tot gevolg. Dit kan op termijn leiden tot een slechtere cardiovasculaire gezondheid, wat een risicofactor vormt voor dementie, maar ook is er sprake van gedaalde productie van het herseninsuline, wat momenteel ook onderzocht wordt als trigger .” Microbiota “Voedingsvezels hebben een zeer gunstig effect op onze darmbacteriën, de microbiota, die op hun beurt weer een effect kunnen hebben op ontstekings- factoren en breinprocessen. Bij alzheimerpatiënten lijkt er vaak een dysbiose, onbalans, te zijn tussen ‘slechte’ en ‘goede’ bacteriën. Sommige van deze ‘slechte’ microbiota kunnen lokale ontstekingen veroorzaken in de darm, die zich kunnen verspreiden naar de hersenen. Daar kunnen ze een cascade in gang zetten van overproductie van het amyloïde- eiwit. Deze hopen zich op en vormen plaques , typisch voor alzheimer. 6| “Leefstijl en voeding steeds belangrijker in onderzoek naar alzheimer” Suiker in perspectief, maart 2022