Suiker in perspectief editie 49 | september 2020

men. Afhankelijk van de sociaaleconomische klasse besteden huishoudens meer dan 10% van hun inkomen aan voedsel, maar bij de laagste klasse, zoals mensen in de bijstand, kan dat oplopen tot 40%. Die laatste groep zal dus het meest profiteren van voedselsubsidies. Het huidige verstandshuwelijk tussen gezondheid en duurzaamheid kan opbloeien als de sociale dimensie wordt onderkend.” Gedrag als aangrijpingspunt voor verandering Consumentengedrag is in de conferentie van de Gezondheidsraad als aangrijpingspunt voor verande- ring geïdentificeerd, aldus van ’t Veer. Hij denkt dat dit essentieel is voor de verandering van het voedsel- systeem. Van ’t Veer: “Van corona hebben we óók geleerd dat gedrag in een paar dagen tijd is te veranderen, mits er een sterke aanleiding bestaat. De aanstaande ecologische crisis is niet minder ernstig en dat beseffen steeds meer mensen, vooral de hoger opgeleiden en mensen met kinderen en kleinkinderen. Met herhaalde, consistente berichten kunnen mensen ook deze gedragsverandering inzetten en volhouden. Er is al een simpele basis- boodschap: eet minder energierijke producten en meer plantaardige.” Eiwittransitie Bij discussies over de vervanging van dierlijk door plantaardig voedsel steekt veelvuldig het onderwerp eiwittransitie de kop op. Van ’t Veer: “Het is zo klaar als een klontje dat naarmate er meer dierlijke pro- ducten door plantaardige worden vervangen, de aandacht voor eiwitkwaliteit toeneemt. Maar ik vind het te eenzijdig wanneer discussies over het voedsel- productiesysteem en het consumentengedrag worden teruggebracht tot dat ene element: eiwittransitie. Het gaat om het voedselsysteem en het voedselpakket dat mensen consumeren en daarbij spelen ook zaken als het gebruik van energie of water en de inname van vezels en dranken een rol. Als je te veel focust op eiwit als indicator van de transitie, verlies je al gauw cruciale neveneffecten uit het oog.” |15 Suiker in perspectief, september 2020 Verstandshuwelijk tussen goede voeding en duurzaamheid Voorbeelden Van ’t Veer: “Het briefadvies noemt twee voorbeelden die zowel goed zijn voor het milieu als de gezondheid: minder eten om overgewicht te voorkomen en meer plantaar- dige en minder dierlijke producten consume- ren. Verspilling is een belangrijk thema bij duurzaamheid en dat wordt vooral veroor- zaakt door consumenten. Daarom is consu- mentengedrag ook zo belangrijk. Verspilling is echter minder relevant voor gezondheid. Vis, vooral vette, is een goed voorbeeld van de afweging tussen gezondheid en duur- zaamheid. Voor de gezondheid is er weinig extra winst te behalen bij twee keer per week vis eten, maar voor duurzaamheid is één keer per week beter. Vandaar dat dit laatste het advies van de Gezondheidsraad is geworden.”