Suiker in perspectief editie 50 | november 2020

| 23 Suiker in perspectief, november 2 020 Suiker & wetenschap Koolhydraten in perspectief Om te begrijpen wat voor invloed koolhydraten hebben op onze gezondheid, is het van belang om te snappen wat koolhydraten zijn, hoe zij onderling verschillen en hoe het komt dat sommige als “minder gezond” of “gezonder” worden gezien. In de digitale informatiemap van Kenniscentrum suiker & voeding is een beschrijving geplaatst van verschillende kenmer- ken van koolhydraten, naar aanleiding van een publicatie uit Frontiers in Nutrition . Hierin worden onder andere de chemische classificatie van koolhydra- ten, de glycemische index en de effecten van de bewerking van koolhydraten besproken. Ook wordt er ingegaan op het belang van de focus op de totale voeding in plaats op het effect van afzonderlijke voedingsmiddelen bij het opstellen van voedingsricht- lijnen. Als er naar de invloed van slechts één specifieke eigenschap van een koolhydraatbron wordt gekeken, zal dit bijna altijd tot een andere conclusie leiden dan wanneer er het totale ‘voedingsplaatje’ wordt meege- nomen. Lees het verslag hier . AANMELDEN Meer informatie? Wil je meer achtergrondinformatie over suiker of de rol van suikers in voeding en gezondheid, gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek? Ga naar onze digitale informatiemap via www.suikerwetenschap.nl. Je kunt je ook abonneren op deze informatiemap. Dan krijg je alle updates als eerste mee. Klik daarvoor op onderstaande aanmeldknop. 1 samenvatting Kenniscentrum suiker& voeding |www.kenniscentrumsuiker.nl |www.suikerwetenschap.nl Om tebegrijpenwatvoor invloedkoolhydraten hebbenoponzegezondheid, ishetvanbelang om te snappenwatkoolhydraten zijn,hoe zij onderlingverschillen enhoehet komtdat sommige als “mindergezond”of “gezonder” wordengezien. In eenpublicatieuit juli2020 in Frontiers inNutrition en eenNederlandse bewerking voorhet NederlandsTijdschriftvoor Voeding&Diëtetiek gaatProf.dr.Brouns inop deze thema’s. Koolhydraten zijn een belangrijkebron vanenergie voorhet lichaam.Koolhydraten verschillenonderling vanelkaardoordemanierwaarop zemoleculair zijn opgebouwden hoe het lichaam ze verwerkt. Daarnaast zijn er verschillen in technologische en functionele kenmerken, zoals relatieve zoetheid, viscositeit (stroperigheid)enoplosbaarheid.Met al deze kenmerkenmoet rekening gehoudenworden bij het kijkennaarde invloed van koolhydraten opde gezondheid,anders kandit leiden tot onjuiste conclusies. In dit overzichtworden de volgende thema’sbesprokenover koolhydraten: • Chemische koolhydraten classificatie • Glycemische Index • De focus op suikersop het etiket • Van nature aanwezige engeraffineerde suikers; verschillendeze vanelkaar? • De effecten van bewerking van koolhydraten • Suikerenmondgezondheid Chemischekoolhydraten classificatie Koolhydraten bestaanuitéénofmeer bouwstenen, de sachariden.Demeest voorkomende monosachariden zijnglucose, fructoseen galactose. Ze bestaan alledrieuit zes koolstofatomen,maar verschillen inde rangschikking vandeze atomen. Monosachariden kunnen op verschillendemanieren met elkaarbinden om disachariden,oligosachariden, of polysachariden te vormen.Dit zijn de koolhydraten die respectievelijk bestaanuit2, 3 tot 9ofmeerdan 9 monosachariden.Het typemonosacharide, het type verbindingwaarmee de individuelemonosachariden zijn verbondenen de positie van dezebindingen hebben invloedop de vertering, absorptie en metabolisme van koolhydraten in het lichaam. InFiguur 1 isde invloed van de type binding op de verteringssnelheidgeïllustreerd.Sacharose en isomaltulosebestaanbeide uit twee dezelfde monosachariden: glucoseen fructose.Voor sacharose zijn glucoseen fructosegekoppeld via een zogenaamdeα1 -2 binding, terwijl isomaltulose gekoppeld is viaeenα1 -6 binding.Doordezeandere binding isde verteringssnelheid van isomaltulose lagerdandie van sacharose. Glycemische Index DeGlycemische Index (GI) isdematewaarin koolhydraten in staat zijnomhet bloedglucosegehalte te verhogen.Eenhogewaarde verwijst naareen sterk bloedglucose-verhogend effect en zietmen vaak alsmindergezond, terwijl meneen lagewaarde vaakalsgunstigbeschouwt. Bij het bepalen van deGI-waarde dientglucose meestalals referentiekoolhydraat enheeft daarom een standaardGI-waarde van100 gekregen (zie Tabel1). Wat deGI complexmaakt isdat verschillende factoren deGI-waardesbeïnvloeden.Eéndaarvan is de hoeveelheid koolhydraten die gegeten of gedronkenwordt.Een inname van5 gram glucose zalweinig effecthebbenop debloedglucose, ondankseenGI-waarde van 100. Inname van 50 gramglucose zal het bloedglucosegehalteechter Koolhydraten: kenmerken en hun potentiële gezondheidseffecten in perspectief Figuur1. Moleculaire structuur van sacharose en isomaltulose Fructoseenglycemischecontrole DeHbA1c-waarde iseengemid ldewaarde vande bloedglucosespiegelover de afgelopen maanden.Hetwordtbijmensenmetdiabetes gemetenomde effectiviteitvan een therapeutische interventie te evalueren.In lage hoeveelheden laatfructoseeen positiefeffect zienopdeHbA1c-waarden.De onderzoekers dragenenkele verklaringenhierv oraan, waaronderde lage glycemische ind xvan fructoseen d onderdrukking vandelichaams- eigenglucoseproductie (bij ongeveer 10gram fructosepermaaltijd,watgelijkstaataande hoeveelheidineenappel).Een overmaataan fructoseheeftechter juisteennegatiefeffect op de insulinegevoeligheid endeHbA1c- waarden. Informatieve video's Kenniscentrum suiker & voeding heeft een leuke animatievideo gemaakt die op een snelle manier informatie geeft over wat verborgen suikers zijn. Kijk voor meer informatieve video's van het Kenniscentrum suiker & voeding op het YouTube- kanaal: www.youtube.com/user/Suikerwereld. SUIKER & WETENSCHAP Op de hoogte blijven Volg ons voor de nieuwste ontwikkelingen van voeding, suiker en meer via de sociale media kanalen: Facebook, Instagram en LinkedIn. Of abonneer je op ons YouTube kanaal.